ساختار عاملی مقیاس ابعاد دین‌داری

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه خانواده، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، قم

2 استادیار گروه روان‌شناسی، پژوهشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

3 استادیار گروه روان‌شناسی و ارتباطات، دانشگاه قرآن و حدیث، قم، ایران

4 استادیار دانشکدۀ علوم رفتاری و سلامت روان (انستیتو روان‌پزشکی تهران)، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بازشناسی ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی مقیاس ابعاد دین‌داری انجام شده است. این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری آن، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، دانشگاه قم و مراجعین مشاورۀ پیش از ازدواج با پروتکل شروع خوب بود، که با روش نمونه‌برداری در دسترس، 1429 نفر از میان این جامعه انتخاب شدند و به مقیاس‌های جهت‌گیری مذهبی (نسخۀ سوم) و ابعاد دین‌داری پاسخ دادند. به‌ منظور تعیین روایی و اعتبار مقیاس، داده‌های به‌دست‌آمده با روش‌های همبستگی پیرسون، آزمون دونیمه‌سازی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی تجزیه‌وتحلیل شدند. تحلیل یافته‌ها نشانگر آن بود که مقیاس ابعاد دین‌داری دارای هفت عامل (مقابلۀ رفتاری دینی، مقابلۀ شناختی - هیجانی دینی، انگیزۀ دینی، محوریت دینی، تجربه و ارتباط معنوی، کشمکش درون‌فردی و کشمکش الهی) بوده است. آلفای کرونباخ 96/0 و برازش مناسب مدل، نشانگر اعتبار مناسب و همبستگی 8/0 این مقیاس با مقیاس جهت‌گیری مذهبی گویای روایی مناسب این مقیاس است. بر اساس یافته‌های پژوهش، می‌توان گفت این مقیاس از اعتبار و روایی بالایی برخوردار بوده و عوامل منسجمی از آن به‌دست می‌آید که می‌توان با کاربرد آن، ابعاد دین‌داری افراد را بررسی، و در فعالیت‌های بالینی و پژوهشی از آن استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Factorial structure of Religiosity Dimensions Scale

نویسندگان [English]

  • Abbasali Haratian 1
  • Seyyed Mehdi Khatib 2
  • Mohammadtaghi Tabik 3
  • Alireza Fazeli-Mehrabadi 4
1 Assistant Professor at the Department of Family, Research Institute of Hawzah and University, Qom, Iran
2 Assistant Professor at the Department of Psychology, Research Institute of Quran and Hadith, Qom, Iran
3 Assistant Professor at the Department of Psychology, University of Quran and Hadith, Qom, Iran
4 Assistant Professor, Faculty of Behavioral Sciences and Mental Health (Tehran Psychiatry Institute), Iran University of Medical Sciences, Tehran, Iran
چکیده [English]

The current research was aimed to identify the factor structure and psychometric properties of the Religiosity Dimensions Scale. This descriptive research is one of correlation type. The statistical sample was 1429 people; students of the Islamic Azad University of Qom and the University of Qom and the clients of the Good Start Protocol were selected by Convenience Sampling. They responded to Scales of Religious Orientation (Third version) and Religiosity Dimensions Scale. The data were analyzed by Pearson correlation, split-half method, and exploratory and confirmatory factor analyses. Findings showed that the Religiosity Dimensions Scale had seven factors: religious behavioral coping, religious cognitive-emotional coping, religious motivation, religious centrality, spiritual experience and communication, intrapersonal struggles, and divine struggles. Cronbach's alpha of .96 and good fit of the model indicate good reliability and correlation .8 of this scale with the scale of religious orientation shows the good validity of this scale. Based on the findings of the research, it can be said that this scale has high reliability and validity and consistent factors are obtained from it, which can be used to examine the religiosity dimensions of people, and to use it in clinical and research activities.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ligiosity
  • religious assessment
  • spiritual assessment
  • reliability
  • validity
  • factor analysis