مرگ بانشاط؛ نگرشی نو به مسئله اضطراب مرگ با تکیه بر آموزه‌های اسلامی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد روان‌شناسی مثبت‌گرا، دانشگاه پیام نور نطنز

2 استادیار گروه معارف، دانشگاه علوم پزشکی کاشان

چکیده

اضطراب مرگ، اصطلاحی برای مفهوم‌سازی ترس ناشی از آگاهی از مرگ است که در سطوح مختلف تجربه می‌شود. ازاین‌رو ارائه پاسخی اصیل و جامع مبتنی بر دغدغه اصلی انسان یعنی «جاودانگی»، مهم و ضروری به نظر می‌رسد. مقاله حاضر با هدف ارائه راهکارهای مواجهه با مرگ در عین حفظ آرامش و نشاط زندگی و سعادت اخروی به ‌روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از نرم‌افزارهای جامع‌الاحادیث و جامع التفاسیر انجام شد. یافته‌ها نشان داد آموزه‌های اسلامی با شناخت صحیح از خدا، انسان، مبدأ و معاد، علاوه بر تبیین عوامل مرگ ناخوشایند، ماهیت خوشایندی نیز از مرگ مانند مرگ راحت ارائه می‌کنند که با عنوان «مرگ بانشاط» از آن یاد می‌شود. مرگ بانشاط، پیامد سلامت معنوی است و به نسبت میزان اتصال با خالق و عمل به دستورات او محقق می‌شود و می‌تواند جایگزین اضطراب مرگ باشد. عوامل مرگ بانشاط شامل «هوشیاری نسبت به مرگ»، «تقوا»، «قصر امل»، «خلوص عمل» و «انس با مرگ» است. «گناه»، «طول امل» و «غفلت از توبه‌پذیری خداوند» نیز از عوامل وقوع مرگ ناخوشایند و اضطراب مرگ است. همچنین یافته‌ها نشان داد رویکرد تدارک مرگ بانشاط برخلاف اضطراب مرگ که تلاش بر کاهش ترس از مرگ دارد، بر پویایی ترسی ارزشی آمیخته با امید به رحمت الهی و تلاش بر اصلاح خطاهای شناختی درباره انسان و مبدأ و مقصدش تمرکز دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Jovial death; A new look into death anxiety based on Islamic teachings

نویسندگان [English]

  • marzieh abdolkarimi natanzi 1
  • Habibollah Yousefi 2
1 Masters in Positive Psychology, Payame Noor University, Natanz Branch
2 Assistant Professor at Department of Islamic Teachings, Kashan University of Medical Sciences and Health Services
چکیده [English]

Death anxiety is fear and persecution of death awareness. People experience death anxiety at different levels. Thus, is important and necessary to provide an original, comprehensive answer which is based on the main human concern, namely "immortality". This article aims to provide solutions to face death while maintaining peace and vitality and a good life in the hereafter. This study is descriptive analytical and applied the soft-wares Jame-al-Hadith and Jame-al-Tafasir. Findings showed that Islamic teachings, by providing correct knowledge of God, man, the origin and the resurrection, explain the causes of an unpleasant death as well as offer a pleasant nature of death like a comfortable death, happy, a bridge to heaven, a source of divine mercy and forgiveness, which is referred to as a joyful death. Vital death is a consequence of spiritual health and is achieved in proportion to the degree of connection with the Creator and acting on His commands so it can be accessible to all and replace death anxiety. Factors causing vivacious death are: Awareness of death, piety, short-sightedness, purity of desire and love for death. Sin, longing, chastity from God's repentance are causes of unpleasant death and death anxiety.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Jovial death
  • death anxiety
  • spiritual health
  • immortality